Χειρουργική διόρθωση σκολίωσης

Η σκολίωση είναι πολύ συχνή κατάσταση η οποία χάρη στην εξέλιξη της χειρουργικής επιστήμης μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω σύγχρονων και ασφαλών μεθόδων.

Πότε χρειάζεται;

Η χειρουργική διόρθωση σκολίωσης εφαρμόζεται κατά κύριο λόγο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Σε εφήβους που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης του σκελετικού τους συστήματος και έχουν ήδη σημαντικού βαθμού σκολίωση. Στόχος σε αυτή την περίπτωση είναι να προληφθεί περαιτέρω η επιδείνωση και η σοβαρή μόνιμη παραμόρφωση που δεν διορθώνεται.
• Σε νεαρούς ενήλικες με σοβαρό αισθητικό πρόβλημα που επιθυμούν βελτίωση της εικόνας του σώματός τους ή που η επιδείνωση της σκολίωσης είναι βέβαιη.
• Σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας όταν με τη σκολίωση συνυπάρχουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις (σπονδυλοαθροπάθεια) που έχουν προκαλέσει προβλήματα στην ισορροπία του σώματος και πιθανόν σπονδυλική στένωση με πίεση των σπονδυλικών νεύρων.
• Σε παιδιά μικρής ηλικίας για πρόληψη της επιδείνωσης. Εδώ εφαρμόζονται ειδικές χειρουργικές τεχνικές που επιτρέπουν τη συνέχιση της ανάπτυξης της σπονδυλικής στήλης του παιδιού.

 

Ποιος είναι ο σωστός χρόνος για να διορθωθεί η σκολίωση;

 

Στους ενήλικες

Με την πάροδο της ηλικίας η σπονδυλική στήλη γίνεται όλο και λιγότερο εύκαμπτη. Σε μερικές περιπτώσεις η δυσκαμψία των σπονδυλικών αρθρώσεων μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή καθώς σχηματίζονται οστεόφυτα τα οποία εμποδίζουν την ελεύθερη κίνηση. Αυτή η δυσκαμψία μπορεί να κάνει τη χειρουργική διόρθωση εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη. Αν δηλαδή δεν προχωρήσουμε έγκαιρα στη χειρουργική διόρθωση μιας επιδεινούμενης σκολίωσης θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε σοβαρά προβλήματα όπως:

• βαρύτερη μορφή σκολίωσης
• δυσκαμψία που δυσκολεύει τη διόρθωση της παραμόρφωσης
• άλλα γενικότερα προβλήματα υγείας που εμφανίζονται με την ηλικία (όπως οστεοπόρωση, υπέρταση, διαβήτης, καρδιοπάθειες)

 

Στους Εφήβους

O γιατρός μαζί με τους γονείς και τον έφηβο θα αποφασίσουν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για το χειρουργείο. Το χειρουργείο πρέπει να προγραμματιστεί ώστε να προληφθεί η περαιτέρω επιδείνωση, κάτι που θα κάνει τη χειρουργική διόρθωση δύσκολη ή αδύνατη.

 

Στα παιδιά

Σε περίπτωση που δεν ενδείκνυται η χρήση διορθωτικών γύψων, θα πρέπει το χειρουργείο να προγραμματίζεται το συντομότερο δυνατόν πριν επηρεαστεί αρνητικά η ανάπτυξη του θώρακα και των πνευμόνων.

 

Τι προσφέρει η χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης;

Με τις σύγχρονες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις η χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης σοβαρού βαθμού επιτυγχάνει:

• τη διόρθωση της παραμόρφωσης του σώματος
• τη σταθεροποίηση και εξισορρόπηση του σώματος
• τη βελτίωση της λειτουργικότητας
• την αποφυγή τόσο της μελλοντικής επιδείνωσης της σκολιωτικής παραμόρφωσης όσο και των εκφυλιστικών προβλημάτων που αυτή συνεπάγεται

 

Πόσο ασφαλής είναι;

Σήμερα το χειρουργείο σκολίωσης είναι μια μεγάλη αλλά, σε αντίθεση με το παρελθόν, ιδιαίτερα ασφαλής επέμβαση στα χέρια του εξειδικευμένου έμπειρου χειρουργού.

Αυτό οφείλεται στην κατανόηση της φύσης της σκολίωσης και στην εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας.

• Σήμερα έχει πια κατανοηθεί σε βάθος η ακριβής φύση της παραμόρφωσης που προκαλεί στη σπονδυλική στήλη η σκολίωση (πλάγια κλίση, υποκύφωση και στροφική παραμόρφωση σε κάθε επίπεδο του σκολιωτικού τμήματος της σπονδυλικής στήλης).

 

Αποτέλεσμα, τόσο τα σύγχρονα ορθοπαιδικά υλικά και χειρουργικά εργαλεία που επιτρέπουν την πλήρη διόρθωση της σκολίωσης και επαναφορά του φυσιολογικού σχήματος του σώματος, όσο και οι εξελιγμένοι χειρουργικοί χειρισμοί της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Οι χειρισμοί αυτοί επιτρέπουν να πετυχαίνουμε τη διόρθωση χωρίς να εφαρμόζεται επικίνδυνη δύναμη σε μεγάλο τμήμα της σπονδυλικής στήλης και χωρίς να χαθεί το φυσιολογικό περίγραμμα του σώματος (flat back syndrome).

 

Σκολίωση – Μέθοδος αντιμετώπισης

Η οπίσθια προσπέλαση είναι η πιο συχνή χειρουργική μέθοδος για την αντιμετώπιση της σκολίωσης.

Ειδικά υλικά (οστικές βίδες) τοποθετούνται στους σπονδύλους και συνδέονται μεταξύ τους με ειδικές ράβδους. Οι ράβδοι, με ειδικούς χειρισμούς από τον χειρουργό διορθώνουν την παραμόρφωση. Τέλος, τοποθετείται οστικό μόσχευμα ώστε να “δέσει” η σπονδυλική στήλη στη νέα διορθωμένη της θέση.

Σε εξαιρετικά βαριές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυασμός πρόσθιας και οπίσθιας προσπέλασης. Και οι δύο προσπελάσεις πραγματοποιούνται την ίδια ημέρα σαν μέρος της ίδιας επέμβασης. Συνήθως το πρόσθιο τμήμα της επέμβασης προηγείται και ακολουθεί το οπίσθιο.

 

Χειρουργική Τεχνική

 

Τεχνική all screw construct

Σταθεροποιεί τη σπονδυλική στήλη με ασφάλεια στη σωστή της θέση από την πρώτη στιγμή. Η τεχνική αυτή επιτρέπει την αποφυγή της χρήσης μετεγχειρητικού κηδεμόνα (νάρθηκα).

 

Χειρουργικές τεχνικές περιορισμού της απώλειας αίματος και “αυτομετάγγιση”

Χρήση ειδικών αναισθητικών τεχνικών, σύγχρονων αιμοστατικών ουσιών και συσκευών αυτομετάγγισης αίματος (ειδικών συσκευών που ανακτούν το αίμα του ασθενούς κατά την επέμβαση, το φιλτράρουν και το επαναμεταγγίζουν στον ίδιο τον ασθενή). Επιτρέπουν την ελαχιστοποίηση της απώλειας αίματος κατά την επέμβαση και συχνά την αποφυγή οποιασδήποτε μετάγγισης αίματος μετεγχειρητικά.

 

Μέθοδος συνεχούς καταγραφής της λειτουργίας του νωτιαίου μυελού και των νεύρων κατά τη διάρκεια της επέμβασης (intra-operative spinal monitoring)

Άμεσος και συνεχής ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος. Συνεχής καταγραφή της λειτουργίας του νωτιαίου μυελού και των νεύρων της σπονδυλικής στήλης καθ’ όλη τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Ο χειρουργός παρακολουθεί και επιβεβαιώνει συνεχώς τη φυσιολογική λειτουργία του νωτιαίου μυελού και των νεύρων και είναι απόλυτα βέβαιος ότι όλοι του οι χειρισμοί είναι ασφαλείς για τη νευρολογική λειτουργικότητα του ασθενούς.

 

Με τη ρομποτική απεικονιστικά καθοδηγούμενη χειρουργική (image guided surgery) πετυχαίνουμε μεγαλύτερη χειρουργική ακρίβεια και ασφάλεια καθώς και συντομότερη διάρκεια χειρουργείου.

Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα σε πραγματικό χρόνο (real time) να ελέγχει τη θέση ανατομικών δομών, εργαλείων και υλικών, όπως διαυχενικές βίδες που χρησιμοποιούνται στη χειρουργική της σκολίωσης και να εκτελεί με ακρίβεια και ασφάλεια το προσχεδιασμένο χειρουργείο αποφεύγοντας «ευαίσθητα» γειτονικά ανατομικά στοιχεία. Η ακρίβεια των συστημάτων νευροπλοήγησης που χρησιμοποιούμε είναι της τάξεως των 0,2-0,5 του χιλιοστού!

 

Υλικά σπονδυλικής σταθεροποίησης

Τα χειρουργικά υλικά που χρησιμοποιούμε, κατασκευάζονται από υψηλής τεχνολογίας μέταλλα (κυρίως κράματα τιτανίου) και έχουν σχεδιαστεί για να επιτρέπουν πολυαξονική (multi-axial) διαμόρφωση. Έτσι επιτυγχάνεται η διόρθωση και σταθεροποίηση ακόμη και πολύπλοκων παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης όπως η σκολίωση προχωρημένου βαθμού. Τα σύγχρονα αυτά υλικά αυτά έχουν δείξει στην πράξη άριστη συμπεριφορά τόσο από πλευράς βιολογικής ανοχής από τον ανθρώπινο οργανισμό όσο και μηχανικής αντοχής στις καθημερινές καταπονήσεις του σώματος.

 

Σημαντική επίσης εξέλιξη αποτελούν τα συνθετικά οστικά μοσχεύματα που παράγονται με σύγχρονες τεχνικές βιοτεχνολογίας και χρησιμοποιούνται για να προάγουν την επούλωση της σπονδυλικής στήλης στο νέο της σχήμα. Με τη σύγχρονη πρόοδο σε όλους τους παραπάνω τομείς η χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης, όπου αυτό απαιτείται, συνοδεύεται από εξαιρετικά μεγάλο βαθμό επιτυχίας και ασφάλειας. Η έρευνα για τη μελλοντική ανάπτυξη νέων πρωτοποριακών μεθόδων χειρουργικής διόρθωσης της σκολίωσης συνεχίζεται σε διεθνές επίπεδο. Ο γιατρός συμμετέχει σε πρόγραμμα ανάπτυξης νέας επαναστατικής μεθόδου θεραπείας της σκολίωσης σε συνεργασία με Πανεπιστήμια στην Αγγλία.

 

Μετεγχειρητική αποκατάσταση

Το χειρουργείο σκολίωσης είναι μια από τις σοβαρότερες χειρουργικές επεμβάσεις. Απαιτείται νοσηλεία περίπου 4-6 ημερών.

Οι έφηβοι θα περπατήσουν αμέσως και μπορούν να επιστρέψουν στο σχολείο σε 3 εβδομάδες (συνιστάται να μην σηκώνουν βάρος μεγαλύτερο των 2-3 κιλών).

Για τους πρώτους 6 μήνες συνιστούμε να αποφεύγουν τη φυσική άσκηση. Στο τέλος των 6 μηνών μπορούν να ξεκινήσουν ελαφρύ τρέξιμο και κολύμπι. Μετά από 9-12 μήνες οι έφηβοι μπορούν να αθλούνται κανονικά.

 

Σκολίωση – Νέες Μέθοδοι

Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί κάποιες καινούργιες μέθοδοι χειρουργικής διόρθωσης της σκολίωσης με νέου τύπου υλικά. Οι κλινικές μελέτες συνεχίζονται αλλά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν είναι ενθαρρυντικά. Ο γιατρός δεν θα προτείνει στους ασθενείς που τον εμπιστεύονται κάποια μέθοδο πριν η αποτελεσματικότητα και η υπεροχή της έχει αποδειχθεί πλήρως.

 

Εκτός από τη χειρουργική αντιμετώπιση της, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προταθούν ειδικές φυσικοθεραπευτικές ασκήσεις για την σκολίωση. Η θεραπεία θα οριστεί από τον ιατρό μετά την κλινική εξέταση του ασθενούς και ανάλογα με τις προσωπικές του ανάγκες. Επικοινωνήστε με τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό και Χειρουργό Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Ιωάννη Καρνέζη, για να σας κατευθύνει με σοβαρότητα και επαγγελματισμό.