Τι είναι η σπονδυλική στένωση

Τι είναι η σπονδυλική στένωση

Η σπονδυλική στένωση είναι μία πάθηση που προκαλείται από σταδιακή στένωση του σπονδυλικού σωλήνα (είναι το ‘κανάλι’ μέσα στην σπονδυλική στήλη από το οποίο περνούν τα νεύρα που συνδέουν τον εγκέφαλο με το υπόλοιπο σώμα). Αυτή η στένωση προκαλείται συνήθως από οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις (‘φθορά’) των αρθρώσεων, των συνδέσμων και των μεσοσπονδύλιων δίσκων της σπονδυλικής στήλης που έχουν σαν αποτέλεσμα υπερτροφία και ελάττωση του χώρου που είναι διαθέσιμος γιά τα νεύρα. Κάποιες, πιό σπάνιες φορές, η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα μπορεί να προκαλείται από παρουσία κύστεων ή αυξημένης ποσότητας λίπους μέσα σε αυτόν.

Η σπονδυλική στένωση παρουσιάζεται με συμπτώματα συνήθως στους ασθενείς μετά την μέση ηλικία. Είναι αρκετά συχνή στους ηλικιωμένους. Τα συνήθη συμπτώματα είναι πόνος (στην περιοχή των γλουτών, στους μηρούς και στις γάμπες, στο ένα ή και τα δύο κάτω άκρα) που χειροτερεύει με την ορθοστασία, το περπάτημα και την φυσική άσκηση. Είναι αυτό που οι γιατροί ονομάζουν ‘διαλείπουσα χωλότητα’. Συχνά οι ασθενείς παρατηρούν οτι ο πόνος ανακουφίζεται όταν σκύβουν προς τα εμπρός: έτσι ένας ασθενής που του είναι αδύνατον να περιπατήσει για πολύ μπορεί να είναι ικανός να βαδίσει μιά σχετικά μεγάλη απόσταση σκυμμένος όταν στηρίζεται στο καρότσι του σούπερ-μάρκετ! Εκτός από πόνο οι ασθενείς μπορεί να έχουν μούδιασμα στις ίδιες περιοχές καθώς και μυική αδυναμία κατά την ορθοστασία ή το περπάτημα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αρχικά ελαφρά και να επιδεινώνονται αργά (με τα χρόνια) ή και πιό γρήγορα (μεσα σε λίγους μήνες). Στις πιό βαρειές περιπτώσεις ο πόνος και τα άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι σοβαρά και μόνιμα (συνεχώς χωρίς ανακούφιση).

Πώς γίνεται η διάγνωση της σπονδυλικής στένωσης;

Ο γιατρός θα θέσει τη διάγνωση της σπονδυλικής στένωσης αφού πάρει το λεπτομερές ιστορικό του προβλήματος (ποιά συμπτώματα υπάρχουν, πότε ξεκίνησαν, τι τα επιδεινώνει ή τα ανακουφίζει και πόσο σοβαρά είναι σήμερα) και εξετάσει τον ασθενή. Η νευρολογική εξέταση από το γιατρό των άκρων είναι απαραίτητη γιά να διευκρινιστεί η σοβαρότητα της σπονδυλικής στένωσης και της πίεσης των νεύρων από το βαθμό μυικής αδυναμίας και απώλειας αισθητικότητας που προκαλείται. Ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης μπορεί να χρησιμοποιηθούν γιά να φανεί το πόσο σοβαρές είναι οι οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις, δηλαδή η φθορά, στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης που υπάρχει το πρόβλημα καθώς και αν υπάρχουν άλλες καταστάσεις, όπως αστάθεια ή ολίσθηση σπονδύλων, που επιδεινώνουν την κατάσταση. Ωστόσο η εξέταση που θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη και την έκταση του προβλήματος καθώς και θα δώσει στον εξειδικευμένο γιατρό (Ορθοπαιδικό ή Νευροχειρουργό) όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες που χρειάζονται είναι η Μαγνητική Τομογραφία (MRI scan) της σπονδυλικής στήλης.

Ο ρόλος ενός σύγχρονου κέντρου παθήσεων σπονδυλικής στήλης

Ο ασθενής με σημαντικά προβλήματα στην καθημερινή του ζωή λόγω σπονδυλικής στένωσης θα πρέπει να παραπέμπεται (κατά προτίμηση με πρόσφατη Μαγνητική Τομογραφία της σπονδυλικής στήλης) σε γιατρό εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση παθήσεων της σπονδυλικής στήλης ή σε ειδικό Κέντρο αντιμετώπισης παθήσεων της σπονδυλικής στήλης όπου θα πρέπει να υπάρχει η συνδιασμένη κλινική εμπειρία Ορθοπαιδικού και Νευροχειρουργού. Δεν υπάρχει καμμία ένδειξη οτι η φυσιοθεραπεία, οστεοπαθητική, χειροπρακτική, εφαρμογή έλξεων ή άλλες παρόμοιες μέθοδοι βοηθούν σε τέτοιες περιπτώσεις. Σε ελαφρότερα μη-μόνιμα συμπτώματα χωρίς μεγάλη πίεση των νεύρων τοπικές (επισκληρίδιες) εγχύσεις από εξειδικευμένο γιατρό μπορεί να έχουν αποτέλεσμα. Ωστόσο η πλειοψηφία των ασθενών θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε σύγχρονο κέντρο παθήσεων σπονδυλικής στήλης με χειρουργική επέμβαση γιά αποσυμπίεση των νεύρων και διεύρυνση των στενωμένων περιοχών μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα (σπονδυλική αποσυμπίεση).

Η χειρουργική επέμβαση είναι συνήθως πολύ αποτελεσματική στο να σταματήσει την εξέλιξη της στένωσης και να επέλθει πλήρης και μόνιμη ανακούφιση του ασθενούς από όλα τα συμπτώματα. Με τα σημερινά δεδομένα της Χειρουργικής και της Αναισθησιολογίας η χειρουργική επέμβαση για την σπονδυλική στένωση είναι εξαιρετικά ασφαλής σε όλες τις ηλικίες. Κλινικές μελέτες καθώς και η καθημερινή μας κλινική εμπειρία έχουν δείξει οτι η σωστή χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος έχει σαν αποτέλεσμα την μεγάλη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής ζωής των ασθενών και την επιστροφή τους στον ανεξάρτητο (χωρίς ανάγκη συνεχούς βοήθειας) τρόπο ζωής.